*************************************************************************************************************
ТАҢ ШООКУМУ

Топтой желим жер шардын түндүгүнө,
Томолонуп, адашып келген кыргыз.
Тоолук кыйал, мүнөзү түк өзгөрбөй,
Токой-черин аралап «желген» кыргыз..

Булуң-бурчун кыдырып буурул түндө,
Бозат кылып кайыгын «минген» кыргыз.
Бук, санаасын тыйалбай булут, булут,
Булбул элин сагынган «инген» кыргыз..

Буура, буура өркөчтөй сур булуттар,
Буурул түндө буулугуп жүргөн кыргыз.
Булбул куштай бурганак, жан дүйнөсү,
Булгап колун бир ыйлап, күлгөн кыргыз.

Ай чапчыган Ала-Тоосу алыс, алыс,
Ала булут, асман көк, чолпон жылдыз.
Түмөн ойго чөмүлүп, түркүн, түркүн,
Түндүр, күндүр буулугуп, түтөйт кыргыз.

Шоола чачып түнүндө, шоокум, шоокум,
Шолок, шолок эчкирип ыйлайт кыргыз.
Шоокум сепкен өлкөнүн керемети,

жыйнайт кыргыз!
Түнү да, күнү бөлөк бул өлкөнүн,
Булуттар буурул түнгө келгилечи,
Бук кылбай колуңарды бергилечи.
Буулугуп, Ата-Журтум көздөн учат,
А силер учак болуп бергилечи.
Булуттар буурул түнгө келгилечи,

Булбул үнү алыстан мукам чыгып
Бул менин булуттарга айткым келип,
Буурул түндү жамынган кусалыгым.

******************************************************************************************************************
Т У Р  —  К Ы Р Г Ы З Ы М !.

Үшкүрүнүп, бышкырык,
Ызы-чуулуу, ышкырык,
Жар-жар салган үн келди.
Шаар-айылы тик туруп,
Шайлай турган күн келди.
Өктөбүрдүн үчү-төртү,
Өзгөрүүгө, ойлонууга,
Өзгөчө бир «түн» берди!
Тургун Кыргыз, көзүңдү ач!
Тарых, тандоо, чын келди!.

Беш жыл, беш жыл бир эле,
Берилеп келээр ырысың.
«Честныйлыкты» көрсөтүп,
Чертип, түздөп, тазалап,
Чеке, баштын бырышын.
Улут үчүн күйөм десең,
Урпактардын ырыскысын,
Уурдатпоого тырышың,
Уурдап жатса урушуң..
Ыйлап турса ыйык жерим..
Ыр жазганым курусун!.

Кылымдарды карыткан,
Кыргыз, элең, кыргызсың.
Азсың, бирок көктөгү,
Алоолонгон жылдызсың.
Далай жылдар кыйнап туру,
«Дабаасы» кор турмуштун.
Бөлүнгөндү бөрү жейт,
Бөлүнбөгүн кыргызсың,
Босогодо төртү турат,
Боло көргүн бир муштум!.

Тагдырыңды тандоо үчүн,
Тургун өйдө, тумчукпай,
Турмушуңду кордоп жатса,
Турасыңбы унчукпай?.
Ынтымакты «курут» кылса.
Ыйманыбыз улуп турса,
Жок болобуз, үн чыкпай.
Манас Шердин урпагысың,
Март болгунуң, курушпай,
Туур-конушуң ээлеп кетет,
Турчу Боорум, бырышпай!.
Тургун Кыргыз, тырышпай!.

Алданганың, сатылганың,
Арам тамак, курусун.
Анда шордуу кыргызым,
Алардын сен кулусуң.
Ууру, кески ушинтип,
Талайт, тонойт улутун.
Чакырыгым бир боорум!
Жем болбогун жалганга,
Жемкорлорго жалданба,
Жашырып-жаап чындыкты,
Калпты сүйлөп карганба.
Тур Кыргызым, күн келди!
Тургун Кыргыз, алданба!.

Жылаандары жык толгон,
Соймолоңдойт «тымызын»,
Ууга айлантты, соолутуп,
Кыргызымдын «кымызын».
Жамбаштаба кыргызым!
Жаксын кимге жагынып,
Жалпалактап турушуң.
Келсин жалаң жаңы жүздөр,
«Доңуз», «чөөлөр» курусун!
Доорубуз бир оңолсун,
Долу, чырлар жоголсун!
Ойгон, ойгон, ойгон бүгүн,
Ойлон Элдин ырысын.
Ойгон дагы ойлонгунуң!
Оор жашооңун оң тарапка,
Обдулушун, жылышын!
Туу тутканым, турпагым,
Тургун Кыргыз, тур эми!
Туулгандан жылыбаган,
Тумшугуң бир жылысын!.

Асыран АЙДАРАЛИЕВ. Финляндия, Келсинки шаары. 30.09.2015.

 *****************************************************************************************************************

К Ө Ч М Ө Н Д Ө Р.

Улуу кыргыз кылымды кыялаган,
Улар учкан тоо койнун уялаган.
Уюткулуу тарыхы башталган эл,
Уук-кереге, түндүктөн, улагадан..

Ачка-токко, азап-жокко кекенбеген,
Ай-жылдар, күндөр өттү нечендеген.
Айкөл Манас баш болгон кыраандары,
Ата конуш, Кыргыз көчүн бекемдеген!

Сырттан эл, душманга да күйө билген,
Сынды да, сыйлаганды сүйө билген.
Сыздатып, далай жолу сындырса да,
Сыртына сыр чыгарбай түйө билген!.

Сүрдүү калк, эч нерсени энебеген,
Сүйлөй келсе чечен эл ченебеген.
Тээ байыркы калың журт арасынан,
Теги күчтүү, Көчмөн эл кенебеген!

Ошондуктан кымбатым, эл-жерим бар,
Оруп-жыйып, чогултуп, термегим бар.
Кылымдарды карыткан кыргыздарга,
Кыргыз көчү, кызматым, эрмегим бар!

Кайда жүрсөм карегим жашка толуп,
Кайтып бир күн өзүңө келмегим бар!.

Асыран АЙДАРАЛИЕВ. Келсинки шаары. 03.08.2014

***************************************************************************************************************

Б У Р Г А Н А К

Аздап, аздап аппак кар себелеген,
Аалам, жерди аймалап «тебелеген».
Бүртүктөрү ак кардын себелеген.
Бүт дүйнөнү лапылдап «тебелеген»,
Бүлүк салып сезимди буулуктурат,
Буулуктурат не мурун кенебеген.

Сансыз ойду сагыныч аралаган,
Сампар карга тигилем сабалаган.
Жанчып жатты жай гана кар бүртүктөр,
Жан дүйнөмдү сыздатып, жаралаган.
Жүүнүм качып, жүлүнгө доо кеткендей,
Жүрөгүмдөн кан тамат, канабаган.

Бутту тушап бастырбай жемелеген,
Буюккан кар ышкырат «керегеден».
Бүт жер жүзүн кусалык каптагандай,
Бугум чыкпай ордумда тегеренем.
Булуттарга кошулуп сызгым келет,
Бурганактай буулуккан жебе менен.

Аппак кардай адеми дүйнөбүздү,
Аяганды билбей биз кирдетебиз.
Аруу, делбир дилибиз таза болсо,
Ала шалбырт көктөмгө бир жетебиз.
Алыс сапар, түбөлүк чексиздикке,
Аппак кардай бир эрип, бир кетебиз.

Бурганака айланган бул жашоого,
Бурганактап бир келип, бир кетебиз!..

Асыран АЙДАРАЛИЕВ. Финляндия. 2011-жыл, декабрь.