УУЛКАНДЫН УЙКАШТЫКТАРЫНАН
«ЫР КУРАМА» ТОКУЙБУЗ!..
Бекер отурганча бекер ыр жазалы Көчмөндөр!. Айтмырза агайыбызды калыс болуп берүүсүн сураналы. Төмөндө жазылган сөздөр, биринчи, экинчи, төртүнчү саптардын эң акыркы уйкаштыктарын аласыздар.
Ал эми үчүнчү сап эркин жазылат.
Кана эмесе баштаңыздар.
Жаңы чыккан жандуу ырларга өмүр берели!
«Ы Р К У Р А М А»
******************************************************************
*****************************************************************************************************************
Керимбек КАДЫРКУЛОВ, Маскөө шаарынан.
Арманымдан бир заматта арылып,
Издегеним сүйүндүрүп табылып.
Мына эми кармаар кезде жок болдуң,
Кеткен өңдүү дайра менен агылып.
Өмүр бойу сени издеп дегдегем,
Сенден мага салам келчү жел менен.
Дагы деле издеп жүрөм түңүлбөй,
Сүйүү менен алпурушуп келбеген…
Асыран АЙДАРАЛИЕВ, Келсинки шаарынан.
Ошол күндөр, сарсанаадан арылып,
Оңбогондой ой-максаттар табылып.
Оо мезгилим, тагдыр сенин колуңда,
Ошондуктан, тынбай барат агылып!.
Сүйгөм алгач, сүйүнгөмүн, дегдегем.
Сүрдөп жүрөк, кайкып учуп жел менен.
Билбептирмин, сүйүү, алтын балалык,
Бир жарк этип, артка кайтып келбеген!.
Калмамат ТУРДУБАЕВ, Өзгөн районунан, Ош обулусу.
Аял барда арамдыктан арылып,
Мээриминен аруулуктар табылып.
Таң калыштуу аял деген дүйнөдөн,
Жылуу сезим келе берет агылып.
Бул дүйнөнү бала кезден дегдегем,
Жылуу мээрим келчүү эле жел менен.
Аттиң дүйнө! Унуткансып өзүмдү,
Ал керемет кайра мага келбеген .
********************************************************************************
Оо, аялзат, кереметтүү асылдар,
Сулуулар деп айтууга да акым бар.
Аял деген өтө ыйык баарынан,
Мына ушундай кереметтүү затым бар.
********************************************************************************
Жамгыр жааса жамандыктан арылып,
Кыялданам жакшы ойлор табылып.
Жаай берсе шатыратып жамгырым,
Ырлар келет агын суудай агылып.
Оо, кудрет! Ушул күндү дегдегем,
Сулуулуктар келе берет жел менен.
Гүл кулпуруп бир татына ачылса,
Келет ойлор кыялга да келбеген.
********************************************************************************
Аздан-аздан өткөндөрдөн арылып,
Дегдегеним туш келди го табылып.
Жараткандын бул да болсо белеги,
Бакыт келди катарлаша агылып.
Нечен жылдап бул маанайды дегдегем,
Келди күтүүм маанай ачкан жел менен.
Бул бакытка мен аябай мас болдум,
Өмүрүмдө мындай бакыт келбеген.
Нурланбек КАЛДЫБАЕВ, Ош шаарынан.
Качандыр бир кусалыктан арылып,
Калса экен бир дабаасы табылып.
Көөдөндөгү толкундаган бук -арман,
Көөдөй түнгө сиңип кетмек агылып.
Кыр үстүндө чуркасак деп дегдегем,
Кыялдарым жарышкандай жел менен.
Көмүлсөк деп бакыттын кучагына
Күндү эңседим, башка санаа келбеген…
Мусакун САТЫБАЛДИЕВ, Каракол шаарынан.
Уулкандын жакшы демилгесин азыр эле көрдүм. Сегизинчи марттын жарымына жетип-жетпей төшөккө куладым эле, эми баш көтөрдүм. Жазгы оорубу, же суйкайган айымдардын сугу өтүп кеттиби, ким билсин, айтор катуу жыгылдым. Дегеле бу желөпкө кишиге айла жок тура, ар бирине жагалданып гүл сунуп атып… Тигине, Айтмырза аксакал, Калмамат, Бектурсун анан Асырандар алда канча эстүүлүк кылышып, айымдарды дүңүнөн куттуктап коюп “соо калышты”. Алардын баштарынан да мындай учурлар эчен өткөн да. Азил-чыны аралаш дегендей… Эми мен да элди туурап, өз калыбына дале келе албай кеңгиреген баш менен эки куплет курадым, окуп кой, Уулкан. “Сүйрүпризден” деле үмүт этпейм. Элден калбайын деген эле кеп.
Көртирликтин көйгөйүнөн арылып,
Чолпон жылдыз капысынан табылып.
Жазгы ташкын сымалданып үйөрлөп,
Жан-дүйнөм бүт ошол жакка агылып.
Өмүр бою бир жакшылык дегдегем,
Учур болгон мен жарышкан жел менен.
Асманда эмес жерде гана жүрүптүр,
Ошол жылдыз мага көпкө келбеген…
Уулкан АМИРАЕВА, Маскөө шаарынан.
Сүйүү менден эбак кеткен арылып,
А мен издейм калаар сыңдуу табылып.
Көлдөй чалкып жүрсөм толкун сыяктуу,
Көлдөй болуп кетиптирсиң агылып.
Мунум анык! Сүйгөм дагы дегдегем,
Сапырылып учкам салкын жел менен.
Кучагымды жайып күтсөм сүйүүнү,
Кайгысы жок жалгыз өзү келбеген.
Улан КОШАЛИЕВ, Бишкек шаарынан.
Көйгөйдөн арылып,
Көп акча табылып,
Көп кыздар мени аңдып,
Келишсе агылып.
Деп ойлоп, дегдегем…
Дуу учкан жел менен,
Дайны жок бул кыял,
Дегеле келбеген…
Анара БАЙЧУКУЕВА, Бишкек шаарынан.
Санаалардын желесинен арылып,
Оо үмүтүм, келээр белен табылып.
Күтүп жүрөм мезгилдерге карабай,
Келишиңди булак сымал агылып.
Оо үмүтүм, табам го деп, дегдегем,
Шыбырагам шамалдарга, желге мен.
Жеткирбеди, жел-шамал да кызганып,
Үмүтүмдү, эңсеп жүргөн, келбеген!.
Сайрагүл ЖОЛБОРСОВА, Маскөө шаарынан.
Түйшүктөрдөн кетким келди арылып,
Түмөн ойлор, көңүлүмдө табылып.
Бара жатам, жүрөгүмдү кочуштап,
Элдер баскан, жолдор менен агылып.
Бир өмүргө дидарыңды дегдегем,
Билсең эгер, бара жатам жел менен.
Сүйүүлөрдүн көзү сокур ,окшойт ээ?
Мындай сезим, мурда неге келбеген?
**************************************************************************************
Эшек жебе, арамдыктан арылып.
Деп турганда, арабыздан табылып.
Кайдан билдик эшек эти экенин..
Сатышыптыр, «Эшек каны» агылып.
Кыргызстанда эшек эти жок -деп дегдегем.
Буруксуган каны келди, жел менен.
Билдим эми, Эшек эти экенин.
Үч уктасам, түшкө дагы кирбеген!
**************************************************************************************
Ыпластыктан жүрөлүчү арылып,
Ыйманыңар кеч болсо да табылып.
Өлкөбүздө жашоо кыйын болгондо,
Туш тарапка чачырадык, агылып.
Жакшы жашоо болот дегем, дегдегем.
Кыйын күндөр кайдан келди жел менен?
Аял сыртта, эркек казан кармашып,
Мындай күндөр түк ойума келбеген.
**************************************************************************************
«Эне» деген ыйык сөздөн арылып,
Бөбөгүңдү сатканга жан, табылып.
Наристеңди таштап качтың неге сен?
Эне сүтүң зыркырады, агылып.
Кыргыз кызы, ыймандуу – деп дегдегем,
Айткандарым кайда учту, жел менен.
Өз канынан жаралган өз балдарын,
Таштап качат, деген ойлор келбеген.
Гүлжакан МАВЛАНОВА, Бишкек шаарынан.
Арам тамак, арсыздардан арылып,
Арабыздан хан Манасы табылып.
Алыстаган ырыс алды ынтымак,
Аруу элге келсе экен деп агылып.
Кыялымда көктөн тилеп дегдегем,
Кыянаттар жоголсо деп жел менен.
Кыргыз элим кең пейилдүү баатыр эл,
Кычыктанган «кылына» тең келбеген…
Кыргыз аман, кылым аман, жер аман,
Кыргызымдан кыйыр эли тараган.
Кыйааматта кырк жыл кыргын болсо да,
Кыргыз элин кызыр колдоп сактаган.
Гүлчехра УУЧИЕВА, Маскөө шаарынан. Мигрант ыры.
Муктаждыктан калайын деп арылып,
Алыс жактан калган жумуш табылып.
Бет алганмын кең Маскөөгө мен дагы,
Көп мигранттын катарында агылып.
Орус шаарын көрүүгө көп дегдегем,
Кыялдарым алып учуп жел менен.
Сыналгыдан көргөн кызыл аянтта,
Басып жүрүү оюма да келбеген.
Сайра БАТЫРКУЛОВА, Бишкек шаарынан.
Буулуктурган сезимдерден арылып,
Бир үзүм күч кайратыма табылып.
Буурул таңда Бакыт издеп жөнөдүм,
Боз туманга аралашып, агылып .
Бул учурду далай жолу дегдегем,
Бут дүйнөнү кыдырам деп жел менен,
Бүтүм кылдым , милдеттүүмүн, акым бар,
Өзүм барам, БАКЫТыма келбеген!.
Шайырбек ДОСБОЛОВ, Баткен обулусунан.
Акылдан арылып,
Айбандык табылып.
Ат кылды, эшекти,
Арам кан, агылып.
Жейм деп дегдегем,
Жыт келсе жел менен.
А эми самсага,
Табитим келбеген.
* * *
Көңүлдөн арылып,
Көр жандар табылып.
Көчмөн эл көчүштү,
Көч болуп агылып.
Өрт болуп дегдегем,
Өчтү ал жел менен.
Өкүнөм; айылдан,
Өзгөргүм келбеген.
* * *
Жүдөөдөн арылып,
Жүрөгүм табылып.
Жөнөймүн сен жакка,
Жылтылдап агылып.
Өпсөм деп дегдегем,
Өптүм көп жел менен.
А бирок тартынып,
Айткым эч келбеген.
Назима АЛМАЗБЕКОВА. Ош шаарынан.
Азап тарткан оор түйшүктөн арылып,
Алат элем, калса шерик табылып.
Арыш таштап келечекке максатсыз,
Акыр-чикир… Кошо барам агылып.
Августтарда бой жетем деп дегдегем,
Аңкып жытым тараар эле жел менен.
Арман жашоо, ыргытты го бир тиштеп,
Алкаш киши, адал жолго келбеген!.
Айтмырза АБЫЛКАСЫМОВ. Бишкек шаарынан.
Ырлардын эмнесине көңүл бурулат?
1. Көркөм сөздөр кынапталып, орду-ордуна коюлушу.
2. Ырдагы жаңы табылгалар…
3. Ырдын мазмуну жана бир бүтүндүгү.
4. Муун өлчөмдөрүнүн ар сапта туура сакталышы. («Размер стих» дешет орустар)
5. Уулкан берген уйкаштыктардын сөзсүз берилген катары менен сакталышы..
6. Кыргыз ӨҢҮ менен катасыз жазылышы. ж. б.
Бардык акын атпайга ийгилик!
Анча-мынча көп түйшүктөн арылып,
Анткен менен да жаңысы табылып,
Турган кезде кычашат эй ырлар да,
Тоо суусундай күү-шаа болуп агылып…
Бул сынакка катышсам деп дегдегем,
Бүт каалоом учту, кетти жел менен.
Кантет элем баалайт экем ырларды,
Калыс болуу такыр ойго келбеген!.
Алтын ТУРГУНБАЕВ.
Кайгы муңдан калган кезде арылып,
Кайдан чыктың, азап болуп табылып.
Жообун берчи кылыктанып, назданбай,
Сен жөнүндө ырлар кетти агылып.
Сени күтүп сени гана дегдегем,
Ырлар жазып, кат жөнөтсөм жел менен.
Кандай кызсың кылыктанган обу жок,
Кайра-кайра чакырганга келбеген.
Эрлан ТАГАЕВ.
Байоо сезим балалыктан арылып,
Алгач сүйүүм капилеттен табылып.
Көз ирмебей нечен таңдар атты го,
Жетпей сага көздөн жаштар агылып.
Түбөлүккө сени гана дегдегем,
Аккуу сымал кайкып мелүүн жел менен.
Билсем кана мендик эмес экениң.
Кайып болуп кетээр белем келбеген.
Гулжигит АБДИБАИТОВ. Бишкек шаарынан.
Тындым кургур, бойдоктуктан арылып,
Кыялдагы издегеним табылып.
Ар бейшемби баш багамын бейишке,
Маңдай терим жаак ылдый агылып.
Бул күндөргө жетсем дегем, дегдегем,
Кыялдарым кубалашып жел менен.
Бирок аттиң, бейиш менен жанаша,
Тозок оту бары эске келбеген!…
Азирет КЕЛДИБАЕВ. Санкт-Петербург шаарынан.
Жүрөк кургур санаалардан арылып,
Балкып турам бакыт кушум табылып.
жан-дүйнөмдү кыштан жайга оодурду,
Канатынан күндүн нуру агылып.
Мен Перимди түштө көрүп дегдегем,
Кээлер эле түркүн түстүү жел менен.
Түшүм өңгө айланарын чын айтсам,
Он толгонсом ойума да келбеген..
Кайырбүбү ЧОЛПОНКУЛОВА. Бишкек шаарынан.
Санаадан жүрөк арылып,
Дартыма даба табылып.
Кемесин айдап сүйүүнүн,
Кетсекпи бирге агылып.
Келет деп сени дегдегем,
Саамайың сылап жел менен.
Күттүрүп кайда жүрөсүң,
Эңсетип коюп келбеген.
Айсалкын СООРОНБАЕВА. Маскөө шаарынан.
Кыргыз элим кризистен арылып,
Интерполдо изделгендер табылып,
Өкүм сүрүп бейкут жашоо өлкөдө,
Турсун дайым кут-ырыскы агылып.
Тилек кылып жакшы күндү дегдегем.
Дегдеттирген ойлор учат жел менен.
Эр жигиттер намыстан чеп курушсун,
Чепти бузуп, душман жортуп келбеген.
Айжан МАМАСАДВКОВА. Маскөө шаарынан.
Сабыркаткан санаалардан арылып,
Сары оорума калды дары табылып.
Садагам ай, себеп болдуң ага сен,
Сүйүүм сага дайра болуп агылып.
Сени сүйүп, сени күтүп дегдегем,
Саамайыңдан сылап өтөм жел менен.
Мынча неге ойлой берем сени эле,
Мындай сүйүү башта мага келбеген.
****************************************************************************************
Гүлгаакы. Бишкек шаарынан.
Кусалык, кайгылардан арылып,
Эңсегеним, тилегеним табылып.
Жаратканым белек кылды УУЛУМДУ,
Кубанчыбыз кош дайрадай агылып!
Ушул күндү көптөн күтүп, дегдегем,
Кубанчыбыз, учуп кетти жел менен.
Мөгдөп калдым, эки эмчегим зыркырап,
Боздосом да, жалынсам да аттиң арман…
Эми УУЛУМ – кайра кайтып келбеген!…
Кулпунай АБДУЛЛАЕВА. Маскөө шаарынан.
Бала кезде, баардык иштен арылып,
Чүкө ойноого жаңы достор табылып.
Кырып алышты, уткурдум болгон чүкөмдү,
Көз жашым төктүм, мурдумдун суусу агылып.
Фишкадан топтоп, күнүмдү эңсеп дегдегем,
Ойлогон ойлор, учуп бир кетти жел менен.
Аттиң ай соонун, балалык кез, мунарык,
Көз жашың көлдөп, жалынсаң да келбеген.