Үй..

15

КАНТКЕНДЕ ОҢОЛОБУЗ!.


Киргиздерди кыргыз жеринде деги кантип кыргызча сүйлөтсө болот деп айласын таппай жүрчүмүн… Атамбаев президент болуп шайланарда шайлоо ойдогудай болбосо элди көтөрөбүз дегендерге кыжаалат болуп жүргөм. Мендей эненин баары тынчтык самайт да. Бир күнү уулум уктап жатып күлүп атыптыр. Кичинесинде уктап атканда көп күлчү. Аны эстеп элжиреп кеттим. Анан ыр келе баштады, ырдай баштадым. Адегенде 4 эле куплет болчу. Эртеси эки курбум менен шаардын четине баратабыз. Жолдо ката балам эжелери менен орусча сүйлөшсө ага адатымча “кыргызча сүйлө” деп бир нече жолу эскерттим. Дагы бир жолу эскерткенде башын чулгуп тигилерди көрсөтүп, таарынгандай бултуя түштү. “Мени эле тыя бересиз, тигилер орусча сүйлөп атса кантейин?!” дегени да. “Канткенде оңолобуз!!!” деп ичимен тындым.

Аңгыча бир курбум: ”Ырларыңдан ырдачы”- деп калды. “Кечээ чыккан ырды ырдап берейин” деп ырдап атып, баягы кантип оңолобуз деген ойлордон “кыргызга орусча сүйлөйбүз” деп уланып барып, аягы саясий ыр болуп калды.

 

КЫРГЫЗЧА.

 

Жөн эле сүйүнүп, жөн эле,

Күн чыгат мээрим чачып.

Аба да дем берет жөн эле,

Албайбыз аны сатып..

 

Булуттар жөн эле калкышат,

Асманга сүрөт тартып.

Дайралар жөн эле агышат,

Тоо демин түзгө ташып.

 

Наристе жөн эле жылмаят,

Мемиреп уктап жатып.

Энелер жөн эле элжирейт,

Аталар бата тартып.

 

Жөн эле дос, жолдош күтөбүз,

Төлөбөй эч бир акы.

От болуп жалындап күйөбүз,

Сүйүүдөн татып бакыт.

 

Табият таптаза жөн эле,

Сатылбайт, кунсуз, баасыз.

Бизде да бүт эле жөн эле,

Жүрөбүз жайдар басып.

 

Жадабай козголоң кылабыз,

Дээрлик натыйжасыз.

Беш жүз сом берсе анан сатылчу,

Кул болуп намыс-арсыз.

 

Кебелип койбойбуз жөн эле,

Эл-журтту курман чалып,

Бабалар өткөнбү жөн эле.

Кыргыз деп бекер жанып?!

 

Комузда кол ойноп чертебиз,

Укмуштай чебер сансыз.

Кырааттап “Манасты” айтабыз,

Эмне үчүн элим алсыз?!

 

Кыргызга орусча сүйлөйбүз,

Тил буруп булдурашып.

Баатырлар кыргыз деп жан берсе,

Биз болсо чулдурашып.

 

Ай жаркыйт Асманда жөн эле,

Жылдыздар жымыңдашып.

Кыргызым баарына чыдайбы,

Айдаган жакка басып?!

 

Жөн эле, мейли эми, жөн эле,

Жылдыздай жымыңдашып.

Жаркылдап күлөлү, кантели,

Жөн эле көңүл ачып…

 

Жөн эле баарын тең бериптир,

Тең Ирдин мээри ташып.

Жөн эле биз кесир кылбайлы,

Өзүбүз тепсеп, чачып!!!

21-22.10.2011.Бишкек


ҮЙ.

Үй деген кайтып келе турган жайың,

Кыйналып турса дагы алсыз жаның.

Үй деген – сени чексиз сүйүшкөн жер,

Ишенип, үмүт менен күтүшкөн жер.

 

Карачы, канчалаган үйлөр турат,

Көбү бош, тургундары жүрөт куурап.

Үй деген – Бакыт кирчү Ыйык турак,

Үйдү адам жүрөгүндө өзү курат.

 

Үй – Сүйүү, ыйык Сүйүү чек билбеген,

А Бакыт – көлөкөсү эрчий келген.

Сүйүүдө дайым жашоо – адам парзы,

Антпесе, кишиң – кабыр сөөк салчу.

 

Мен дагы үй курайын алым барда,

Ишенип жүрө бербей бу жалганга…

1989 – жыл.

 

Сагынып бүгүн келдим, досум-дайра,

Ырыңды уккум келип кайра-кайра.

“Мен күттүм, келбей койдуң” деген өңдүү,

Элестеп туруп алдың койбой жайга.


Жээгиңде кечке чейин турайынчы,

Шарыңды моокум кана угайынчы.

Ыр келсе сени менен бирге жыргап,

Алкайын жүрөк берген Кудайымды.


Көк кашка сууң сонун мөлтүр, тунук,

Оргуштайт өжөр толкун агым бузуп.

Бир секунд тыным албай ашыгасың,

Мезгил жок, кыймыл түзгөн жашоо кызык.


Башатың ыйык тоодон чыккан, таза,

Арт жакка сен акпайсың такыр кайра.

Тайманбай улуу максат көздөгөнсүп,

Мүнөзүң окшоп кетет баатырларга.

 

Сени менен мен да ырдай баштадым,

Санааларды унуттуруп таштадың.

Бакыт го дейм Кудай мага ыйгарган,

Жээгиңде намаз окуп басканым.

 

ЖЕҢИШ.

 

Сүйүү менен жашап келген жүрөгүм,

Турмуш сени шыктандырбай калганбы?

Жалындаган сезимдердин оту өчүп,

Эми баары бу дүйнөдөй жалганбы?

 

Чогултам деп чын дүйнөнүн байлыгын,

Сүйүнчү элең кайгыларга багынбай,

Оргуштаган кубанчыңдан дайын жок,

Бүлбүлдөйсүң чоктун алсыз табындай.


Башкаларга нуруң чачып токтобой,

Канчаларды жөлөп-таяп дем берип,

Жароокерим, отко айланып күйгөнсүң,

Канчалары сүйүүң менен эмделип…

 

Эми болсо жалындабай, күйбөйсүң,

Ошолордой эмне өзүңдү сүйбөйсүң?

Бирөө үчүн эмес, өзүң үчүн да,

Эмне оорубай алдуу-күчтүү жүрбөйсүң?

 

Эчтеке эмес, бул да өтөт, терикпе,

Түбөлүктүү эч нерсе жок жалганда,

Жаралганбыз биз башынан жеңишке,

Ошондуктан эч нерседен тайманба.

 

Бизден мурда өткөндөргө из улап,

Затташтырып өнөр менен нурларын,

Улуу ыйык Устаттардан биз улам

Апкелебиз кабарларын, ырларын.

 

Мен – Жашоомун, Чындыгымдын Жарыгын,

Жараткамын себеп болуп баарына,

Укмуштуудай сулуулукту жагымдуу,

Көзгө сүйкүм кооздуктун баарын да.

 

Мага берген өмүр менен Тең Ирим,

Жол тандоого укугумду, эркимди,

Өнөрдү да таңдандырган элимди,

Ырларды да, обондорду, эбимди.

 

Мен жараткам ушул сонун дүйнөмдү,

Кут Ур Этүү (Кудуреттүү) чексиз Жашоо-агымда,

Мен тандагам түркүн жолду күмөндүү,

Жеңиш менен бүтөм деген баамымда.

 

Дагы деле мен жеңишти тандаймын,

Тагдырымды тобокелге салбаймын,

Маңдайыма жеңиш гана жазылган,

Жеңиштерге гана өзүмдү арнаймын!

12.07.2012.

Бурул ЖАКЕЕВА. Бишкек шаарынан.

Комментарий кошуу

Сиздин электрондук почтаңыз жарыяланбайт. Милдеттүү талаалар белгиленген *