«ЧОКУ БОЛОТ ТООЛОРДУН БИЙИК ЖЕРИ,
ЧОКУДАЙ БОЛ, КЫРГЫЗДЫН ЖИГИТТЕРИ!..»

Узап бараткан жылдын Жыландар ханышасы буйруса бизге жагымдуу, уюткулуу саамалыктарын тартуулап, эсибизде жылуу элестери, эскерүүлөрү менен сакталып калды. Ырасын айтканда, ар бирибиздин алтын башыбызда турган аманчылыктарыбызга, жалпы журт ичиндеги тынччылыгыбызга, жылмайган ийгиликтерибизге,жан- дүйнөбүзгө тамчыдай кошулган рухий азыктарыбызга, негизи эле жакшылык жылоологон күндөрүбүзгө чексиз ыраазычылыктарыбызды кабаттап айтсак да жараша турган жылдыздуу жылдардан болду. Ушул айдын аягында улуттук маданиятыбыздын өнүгүшүнө кошкон салымдары менен элдин алкышына арзыган азаматтарыбыз Асыран ага менен Элбек мырзанын ой-тилеги, максаты бир болгон ааламтордогу аракеттеринин жемиштүү жыйынтыктарын белгилеп өттүк. Бул «Кыргыз Көчү» тобунун «Ыр сынагынын» жана «Кыз-жигиттер айтышынын» жеңүүчүлөрүн аныктоодогу, болгондо да кызыктуу, «табыштактуу таланттардын» «туяктарынын дабышын» тыңдоодогу калыстардын жоопкерчиликтүү чечиминин натыйжасында алган сыйлыктарын тапшыруу салтанаты эле…

Кылымдарга кыярбас «Кыргыз Көчүнүн» кымбат ой-тилектерин, эң ириде Эне тилдин кадырына кабыргасы кайыша какшаса да, кабагым-кашым дебей, каадаланып кадыр күтпөй, кары-жашы менен тегиз ынак мамилеси бар, тилибиздин түгөнбөс түйшүктөрүн чечүүдө тер төгүп келаткан ардактуу Асыран АЙДАРАЛИЕВ агабыз жетектеген ушул топтун мүчөлөрү жаңы жылга арналган «Ыр сынактын» жеңүүчүлөрүнө сыйлык тапшыруу аземине катышуу үчүн «Азия Ордо» ресторанынын жаңы жылдык маанай тартуулаган жаркыраган чоң залына чогулушту. Кечеге КР Президентине караштуу мамлекеттик тил боюнча Улуттук комиссиясынан Чолпон ТҮМӨНБАЕВА жана КР Улуттук Жазуучулар союзунун төрагасы Чолпонбек АБЫКЕЕВ, «Ыйман Нуру» Адилеттүүлүк жана Өнүгүү саясий партиясынын төрагасы Раис АЛЫМКУЛОВДОР келишип, «Ыр сынактын» жеңүүчүлөрүнө атайын Ардак громаталарын салтанаттуу тапшырып ийгилик каалашты. Залкар акын Байдылда атабыздын кызы Карлыгач САРНОГОЕВА «Ашуудан берген отчетум» аттуу жаңы чыккан китеби менен жеңүүчүлөрдү сыйлаганы өзүнчө бир сыймык болду. Мындан тышкары «Ааламда Тынчтык» аттуу жаш жеткинчектердин «Сүрөт сынагындагы» кичинекей эки жеңүүчү кыздарыбыз Гүлшат менен Бегимайга делген атайын акчалай сыйлыктары да тапшырылды. Ошол кечеде төрдүн көркүн ачып алыстан ат арытып келген, жарыштан баарын жеңген, Бакай атадай ак батасын аябай берген Айтмырза агабызга, эң кичинекей кѳчмѳн кыздарыбыз байчечекейдей Бегимай менен Гүлшатка алгач ыраазычылык билдиргибиз келет. Андан сырткары калыстар тобунун атынан келген белгилүү, талантуу акындарыбыз  Алтынай ТЕМИРОВА эжеге, Жыргалбек КАСАБОЛОТОВ мырзабызга кечеге келип бергендиктери үчүн терең ыраазычылык билдиребиз.

Күттүргөн күн да келип белектерин алган соң акындарыбыздын ыр окуганына кулак төшөдүк. Ооба, жазылган ыр сабаттуу, окулганда канаттуу болуп «боёгуна» чыга түшкөндөй таасир калтырды. Ааламтордун ушул кереметине ченемсиз шүгүр, кээ бир илинген ырлардан ырахат алабыз, ээсине ыраазы болуп калабыз, а бирок алардын «ыр көшөгөсүнүн» артында жашынган жылуу жүздөрү бизге табышмак бойдон калар эле. Мына ушул кечеде Айтмырза агабыздын нарктуу сөздөрүнүн, тамаша «тамчыларынын» артындагы салабаттуу турпаты, жүзүнө куп жарашкан куудай чачы, жанына ээрчитип жүргөн балпайган байбичеси менен бактылуу карылыктын касиетин алып жүргөн дөөлөттүү адамдар экенини билинип апакай суктанып турдук.

Өзү алыста жүрсө да ыр сынака катышып жеңүүчү болгон Мелис МАМАТЖАНОВ мырзанын атасы келип уулунун ийгилигине сыймыктанып турган абалына күбө болдук. Адамгерчиликтүү, кээде баладай таза күлкүсү менен суктандырган, мүнөзү жөнөкөй, ырлары татаал түшүнүк камтыган Алтынай эжебизди, оюна жарашкан зыңгыраган бою бар, баатыр сындуу, кылычтай курч ыр жазган кымбаттуу акын Жыргалбек мырзабызды, эң назик сезим кылдарын аяр черткен саптарында кыз адебине таандык наздуулугу, мээримдүүлүгү, сөздүн жакшы маанисинде эркелиги, сырдуулугу сакталган, ийнеликтей ипичке сымбатына сыйбай, сыртка оргуштаган чоң таланты бар чолпон жылдыздай Калича кызыбызды, ыр жазса төгүлүп кеткен, ырларындай ыйманы ысык, кичипейил, зымпыйган жылдыздуу жигитибиз Бердибекти, келишкен келбети бар, ыр жазуу менен бирге комузда кол ойнотуп обон созгон да таланты бар азаматыбыз Акбарды, балбан билек, бардыгына даяр турган, дил билги, таланттуу Бахтыярдай мырзабызды жана башка жылуу жүздөрү жайнаган, жүрөгү кыргыз деп соккон «Кыргыз Көчүнүн» ар бир кыймылына жигердүү катышып, оор жүктөрүн мойнуна алган Райкүл, Гүлжакан эже, Чынара, Хатира, Нурзат, Рысайым, Самара, Асылкан, Мээрим сыяктуу кыздарыбызды (аты аталбагандардан кечирим сурайбыз) жолуктурган дал ушул «Ыр сынактын» улуу буйругу болду окшойт, булардын аттарын сыймыктануу менен атап кеткибиз келет. Ал эми алыста жүрүп желектей желбиреген жүрөгү менен жан-дүйнөсү Ала-Тоодо айланчыктап турган Асыран аганын алп тилегинин бир үзүмү бүгүнкү кечеде орундалып, элдин алкышына арзып турганына биз тиркеген сүрөттөр күбө болуп берерине ишенебиз! Кечеде бийдин көркүн ачкан Бактыяр, Рысайым, Мундуз, Хатира, Самара аттуу кыз-жигиттерибиз «гүлдөйжан» болушту. Ырчы жигитибиз Мерген Турган, Хельсинкиден атайын «Кыргыз Көчүн» издеп келген Аяз Ата менен Аяз кызыбыз маанайыбызды көтөрүп кетишти… Ырахмат Асыран ага, көп жашаңыз, бардык көчмөндөрүңүз, жалпы журтуңуз менен бакубат өмүр сүрүңүз!.

*****************************************************************************************************************

Ааламтор айдыңында “Кыз-жигиттер айтышы” тайпасын түптөп, айтыштын азыркы заманга бап башкача “формасын” киргизип, кары-жашына карабай төгөрөктүн төрт бурчунда жүргөн кыргыздарыбыздын башын бириктирип,ичинен таланттууларын иргеп, жыйынтыгында жарыштын жеңүүчүлөрүнө сыйлык тапшыруу салтанатын уюштурган Базаров Элбек мырзабыз да алыста жүргөнүнө карабай мекенчил жүрөгү менен мезгилдин сыноосунан татыктуу өтүп келатат. Улуттук тамак-аштарды даңазалаган “Таш кордо” кафесинде дал ушул декабрь айынын 22 синде айтыштын жеңүүчүлөрүнө сыйлык тапшыруу аземине болуп өткөн эле. Ошол кечеге келип берген “Акыйкат Жолу” коомдук бирикмесинин жетекчиси Бүбүбайша Арстанбекова эжекебизге, айтыштын атактуу ак таңдай акындары Элмирбек, Азамат аттуу эл уулдарына, таланттуу, элдин сүймөнчүк акыны Зайырбек акыныбызга ыраазычылыктарыбызды билдиребиз. Алардын келип бергенинин өзү эле жаштарга зор үлгү, дем-шык, кубаныч тартуулады десек болот. Бул айтыштын өзү да эскерүүдө эң сонун жагымдуу маанай тартуулай турган жүрүш менен жыйынтыкталган эле. “Адам жүзү сөзү менен чагылат” дегендей эле буларды көрбөй-билбей, укпай-тааныбай туруп баалап коюу деле чынында “оңойго” турган жок…

Кечеде биздин төкмө акындарыбыз катышуучуларга каалоо-тилектерин билдирип, Элмирбек уулубуз комуздун коштоосунда өзүнүн ырларынан ырдап берди. “Сүйүү” темасын талашып жазган ырларын окуп жаткан жаштарга бул ыйык сезимдин кандай болорун, кантип баркталарын, кантип даңкталарын далилдеп Бүбүайша эжебиз өзүнүн ырын окуп берди. Залды жымжырттыкка бөлөп, балалык назик үнү менен атасынын ырын көркөм окуп берген Зайырбек акыныбыздын кызы көңүлгө жылуулук уютту. Ырды жазып, аны адамдарга жеткире айтып берүү жагынан акындарыбыз ар кандай болот, бирок ушул жагынан алганда Зайырбекке Кудайым эки талантты кошо бергендей, жазганда да, окуганда да аска башында учууга октолуп турган бүркүттөй абалга келгенин байкадык. Бул сынактын жүрүшүндө калыстар тобунун төрайымы Миргүл эже экөөбүз катышуучулардын биз байкаган мүнөзүнө жараша ат коюп койгон элек. Жеңишке ээ болгон Асейин жигитибиз чынында жүзүндѳ күлкү ойногон, жапакеч, жайдары, шар жүргѳн жигит экен, ага койгон атыбыз жарашчудай, анткени айтыштын жүрүшүндѳ азоо тайдай ары-бери туйлап барып жорголоп кеткен эле “Эрке Шок” деген ысымдуу болгон. Ал эми Мират жигитибиз ѳзүнүн бир сырдуулугу, сабырдуулугу, табышмактуулугу менен айырмаланган, ага “Сырдуу мырза” деген ат туура келди. Ѳзүнѳ окшоп кѳп сүйлѳбѳгѳн, кѳк тиреген бою бар жылдыздуу инисине анын сыйлыгын тапшыруу бизге буйруптур, ѳзүбүздүн да бере турган сыйлыгыбыз профессор Сулайман Кайыпов агайыбыздын “Жок жерден жомок жаралбайт” деген китеби эле, аны Мираттын ѳз колуна берейин деп чечтик, Альфиза кызыбызды да ошол белек күтѳт, ал “Күлбѳс кыз” атка конду. Бардык жагынан шыгы бар, ыр жазат, айтышат, созолонтуп ырдайт, колунан келген жардамын аябай чуркап жүргѳн Чынарага – Кан Айым деген ат жарашты. Айтышса да тѳгүлгѳн, тирешсе да тѳгүлгѳн Гүлжигитти – Нѳшѳр деп койдук. “Ата Журт кыйын күнгѳ кабылганда, Айлансын ар бир уулуң чагылганга” дегендей, Элбек – Чагылган болду. Миргүл эже Датка Айым аталды. Ошентип, айтыштын сапары карып, ошол катышуучулардын дарман күчүн кечеден байкап отурдук. Ички кубаты, дарамети, мүнѳзү сыртынан сезилип, кѳрүнүп турган Асемгүл деген кызыбыз менен Гүлжигитибиз бийдин, кеченин кѳркүн чыгарышты.Элбектин “жеңилин жерден, оорун колдон алып” чуркап жүргѳн азаматтарыбызга алкыш!
Баарыңыздарды жаңы-жылыңыздар менен куттуктайбыз! БАР БОЛОЛУ, БИР БОЛОЛУ!!!

Бакыт МЫРЗАТАЕВА. «Кыргыз Көчү» мекенчилдер тобунун администратору.