Манас кыргыз тууралуу.

эстутААЛАМДАН КЕЛГЕН КАТТАР.

Дайранын сыры толкуса жээги шарпылдап,
Кудайдын берген күчүнѳ Асман шам чырак.
Кыргызым менин кыргызым эсен боло кѳр,
Кѳркоого дайым жем боло бербей калтырап.
Талашка түшкѳн жерлериң кайтып ала кѳр,
Келбесин эми башчылар арсыз, шалкылдак.

Байрагын кѳрүп сүрдѳнүп турса бѳтѳндѳр,
Алдыдан, арттан курала берет бекем эл.
Берешен кыргыз пейилиң оңдо турбастан,
Кыргыздан далай Эрендер чыгаар элим дээр.
Тентиген кыргыз теңдикти анан табышаар,
Чекеден дайым чылпылдап чыкпай муздак тер.

Муңканып карап муңумду четке какканда,
Ажайып нурлар тѳгүлүп турар асманда.
Айланам калкым, Айдың Кѳл кызың суранат,
Чачыла бербе кыйчалыш иштер басканда.
Байрагы кыргыз ак, кѳктѳн болуп желбиреп,
Турганда ишиң жазыла берет дастанда.

Дайраны бойлоп, ой ойлоп сыздап келгеним,
Кыргыздын жолун суранган улуу элденмин.
Эчкирип ыйлап турбасын кары, жаш балаң,
Белекке кетип калганда ыйык жерлериң.
Жергемде даңкан салгандар кимдер аңдай жүр,
Максатым менин дүйнѳгѳ ѳзүң теңдээрим.

Терс аяк кээси кемитип барса жолдоруң,
Кудайдан сурайм, Жараткан ѳзүң колдогун!
Коомайлык каптап турганда журтуң коргоочу –
Эр Манас менен бир болом кыргыз боорлорум!
Боюңа тарап ырыскы-кешик артылчу,
Тургузсак ѳлкѳ дегенде ыйык болжолум!

Бир боорум кыргыз! Кымбатым жана ырыскым,
Кемтиги толгон ѳлкѳдѳ сансыз тырыктын –
Жоготуп изин иргелип барсак бак болот,
Ачыктан-ачык тактайлы жүзүн сыныктын.
Береке толгон ѳлкѳнү түптѳп алалы,
Иргейли баарын ириткен ичтен «сылыктын».

Айтышсын «алар» эмнени бизден каалашат?
Жоголсун жорук кыргыздан бийлик талашкан!
Жеринде кыргыз асылын журттун жаратчу,
Мыйзамдар болот кыргызды кайра жараткан!
Билбеген билсин Мекенин Кыргыз сатпаган,
Бабадан калган мурастын жолу сакталат!

Манчыркап турган кѳптѳрдү кѳрдүм кыйладан,
Кылыгы-жорук, жосуну салтка сыйбаган.
Саймалуу таштын жүзүндѳ жазуу калыптыр,
Башкалар араң ашкан дейт бийик кырды анан.
Атаңдын кѳрү! Эр Манас айтып жатпайбы:
– Жазуусу кыргыз кай жерде гана калбаган!

Кыргызым! Журтум! Жугумдуу болсо басыгың,
Кѳбѳйѳ берет дүйнѳдѳ түркүн ашыгың.
Байкоону салчы, башкалар ээлеп жатпайбы,
Энчиңе калган ааламдын Алтын Казыгын!
Эштектер деле эрмин деп ѳзүн жүрбѳйбү,
Энчилеп алып кыргыздын- аалам азыгын.

Кыргызым сага кымбаттык сырын айтаарым,
Бѳтѳндѳр кайда чакырат сезип, байкагын.
Алданып калып арманда болуп жүргѳнүң,
Башыңдан ѳтүп билдиң го азап тартаарың.
Сагынып келип, саргайып жүрүп арада,
Манастын жолун калкыма тегиз кайтардым.

Азапка башың малганда, кыргыз калкыма –
Кайрылып жатып, эрѳѳлгѳ чыктым саткынга.
Саамайым сылап, артымдан сүйѳп Эр Манас,
Айттырды далай чатагын иштин жалпыга.
Калкыма кордук кѳрсѳткѳн сыздап калганы,
Жасадык ишти таянып ата-салтына!

Тоногон калкын Кудайдын каары урганы.
Калк үчүн эмес өзүнө кызмат кылганы
Ант берип элге, атына Манас жамынып,
Артынан кайра жѳткүртүп найза сунганы.
Кылапат эмес, кусуру калктын ургандар,
Тоолорду эмес таяна албайт жылганы.

Жыртыгы элдин бүтѳлѳ албай турганда,
Кыргыздын алы кыйчалыш болуп курганда.
Башчылык алып тургандар баштайт жойпулук,
Курсанттык басып кыргыздын кѳѳнү сынганга.
Сылыгы кыргыз сый-сыпаа кылып айттырса,
Узатат жоопту: Не керек ушу урганга?

Уурдалган акча уругуң менен жок кылат,
Калбагын анан жат жерден барып от сурап.
Соолутсаң кыргыз сороюп жалгыз каласың,
Сурансаң дагы шылдырап акпайт шок булак.
Шоркелдей жаның шорподой анан кайнайт дейт,
Тентиген кезде жай таба албай коктулап.

Кыргыздын сүрү, тилеги Кудай дилинде,
Жок кылып кыргыз барам деп бекер бүлүнбѳ.
Тараза ташын байкасаң билгич болгондор,
Кыргыздын баскан жолдору Кудай чегинде.
Четтиктер басып жок кылам деген сѳз жаман,
Колдоосу Кудай катталган калбай бирине.

Ала- Тоо чеги алсырап бүгүн барганда,
Кол салам деген шумдар да турат жалганда.
Жарыя кылып баарыңа айтам душмандар,
Кыргызды басып алам деп бекер карганба.
Каарына алып кайсап бир коёт Жараткан,
Окшошуп анан барбагын арсыз каманга.

Кабылан Манас жогортон келсе бакырып,
Үрѳйүң учуп ѳлѳсүң анда асылып.
Эсирген коңшу жакынкы жана алыскы,
Бекерден бекер келалбайт чепке батынып.
Чек ара чептүү чекитти бирге коёлук,
Негизи Кыргыз дүйнѳдѳ Журт го Аты Улук!

Эсиңе келгин эрегиш салган арамдар,
Эскертем дагы: Кыргыздар түгѳл Адалдар!
Аргымак атка мингенде кыргыз эрлери,
Бүрүшѳ түшѳт жок кылам деген жамандар.
Жүрѳгү тоодой кыргыздай элди тапкыла,
Саны кѳп айрым чогулган сары самандар!

Сан жагын карап саябан бакмын дегендер,
Адашат кѳбү, кыргыздын кѳбү – кеменгер.
Келтирип туруп кеп айтып калса арадан,
Ойлойсуң кээде кѳбѳйүп барат жахангер.
Ыкшоолук жагы алдына адам чыгарбайт,
Кыргызда бүгүн ушинтип түшѳт беделдер.

Теминип кыргыз тээк болуп дүйнѳ аштаса,
Термелип бармак дүйнѳнүн түрү таптаза.
Түбү жок дүйнѳ чиритип салды кыйласын,
Кыргыздын жолу эзелтен эле башкача.
Үйрѳтѳм акыл кыргызга бүгүн дегендер,
Ойлонуп кѳрүп үйүндѳ калып шашпаса.

Шаштысы кеткен кыргызды кѳргѳн бар бекен?
Кымызды жутуп тоолорду карайт таң эртең,
Четтиктер келип кѳтѳрүп тоону кетсе да,
Жүргѳнүн кѳрчү кыргыздын баары кабелтең.
Тоолоруң тешип, кендерин ташып кетти го,
Кѳшүлүп уктап ойлонот: жерим – бай мекен!

Баймабай каттап алтының гана албастан,
Четтиктер басып баалуулук издеп арбашкан.
Азамат кыргыз! Кең пейлиң барын билебиз,
Четтиктер сени бири да калбай алдашкан.
Айыбың айтсам ойлонуп кѳрѳр бекенсиң:
– Айрымдар неге жериңден кетпей жармашкан?

Кансырап жатсаң алынды сурап келбесе,
Дүйнѳсү түгүл жериңди тартып ал десе,
Ар кими чоюп кыргыздын жерин бѳлүшүп,
Жеринде кыргыз кыргыздын ѳзүн ат десе,
Кереги барбы улуттун кичи, кереги,
Ушунун ѳзү ѳлкѳгѳ зыян жат нерсе!

Чагымды салып чалкая карап турушса,
Сынашып турат: кимиси жеңет урушта?
Кагылам кыргыз! Канчага дейре мокойсуң,
Башчылар айтат: акырын кургыз, урушпа.
Урушпай кыргыз туралат кантип айткыла,
Кыргыздын ѳзүн жеринде кыргыз курутса!

Айкѳлдүк кылса кыргызды тепсеп барган бар,
Ошонун бары дѳѳлѳтүн кыргыз алгандар.
Кылчалык дагы кыргыздар кыргын салбады,
Кыргызды жээрип жок кылам дешет камандар.
Ишке ашып бүгүн кеткени турат абайла,
Жерине кыргыз кѳз арткан канча амалдар!

Кемиген жериң кемтигиң кайра толгончо,
Тобокел кылып бириккин кыргыз оң жолго.
Кудайдан келген акылдын сыры ушунда,
Кунүгѳ эле топтоло бербе тойлорго.
Жылдыздар тегиз жардамга келет кыргызым,
Чамынса дагы тие албайт бири коргоолго.

Койлорун жайып кыргыздар жүргѳн чагында,
Башкалар барды башына үкү тагына.
Кыргызым эми колуңа ал иштин тармагын,
Барбагын эми четтикке түгѳл багына.
Чет жерден келген акылдын барбы кереги,
Кыргыздар ѳзү чыгышсын Дүйнѳ Тагына!

Тѳбѳңдѳ турган Теңирге карап сыйынгын,
Кыргыздар ѳзү Тирѳѳчү болот Кыйындын.
Кыр-кырлап эле жүрбѳстѳн бүгүн баш кошуп,
Багытын билгин кыргызга керек сырыңдын.
Артынан Манас ээрчисең ѳзү кѳргѳзѳт,
Тирегиң Манас түбѳлүк созчу ырыңдын!

Элинде кыргыз жашаган башка журттарды,
Башкара билгин, байлыкка бүгүн куштарды.
Байлыгын топтоп тор жайып дүйнѳ кезишет,
Сыйлаган болсоң берилип сүйѳт ит дагы.
Итчелик жокпу, кыргызды сүйѳ билбесе,
Жеринен кыргыз кетишсин калбай бүт баары!

Кыргыздын тилин, кыргыздын дилин сыйласа,
Кыйналып кыргыз турганда кошо ыйласа,
Шѳкѳттѳп ѳлкѳ кѳрк кошуп барса кѳркүнѳ,
Бир боорум дешип кыргызды такыр кыйбаса,
Тилинде кыргыз тилиндей эне сүйлѳшүп,
Ѳлкѳсүн кыргыз жамандык жакка бурбаса –

– Анда эле алар калышсын кыргыз жеринде,
Бир тууган болуп сыйлашып турса элимде.
Кыргыздар баштап алдыга ѳлкѳ тармагын,
Улуттар башка жараса анын тээгине.
Жаралат ѳлкѳ дүйнѳгѳ түркүк болалчу,
Ѳлкѳсү Кыргыз Бейиштүү Кыргыз жеринде!


Негизи Кыргыз дүйнѳдѳ калк го аты улук!
Өмүрбүбү БЕГАЛИЕВА. 
22.06.2010. 10:45 -14:13.

Комментарий кошуу

Сиздин электрондук почтаңыз жарыяланбайт. Милдеттүү талаалар белгиленген *