Жалгыздык.

 Жамгырчиев Бердибек Шейшенбекович.
1987-жылы Ысык-Көл областынын Жети-Өгүз районуна караштуу Ак-Терек айылында туулган. БГУнун филология факультетин 2010-жылы бүтүргөн. Кыргыз радиосу уйуштурган таланттар таймашы конкрусунун жеңүүчүсү, радио алып баруучу. “Журөктө калган бир ысым” аттуу ырлар жыйнактын автору. Акыркы үч жылдан бери “Белес” радиосунда алып баруучу кызматын аркалап келет. Бишкек шаарында жашайт.

 


ЖАЛГЫЗДЫК.

Жалгыздык ээлеп мени олтурам кусаланып,
Өзүмө эрким жетпей буулугуп, туталанып.
Көзүмдү туман каптап кароосуз куш сыяктуу,
Кай бирде канат байлап алыска уча калып.

Денемди толук бойдон тунгуюк каптагандай,
Ордунан жылалбаган түбөлүк аскалардай.
Жан дүйнөм музга айланып томсоруп турам азыр,
Эч нерсе кызыктырбай, эч нерсе жакпагандай.

Жүрөктү кайгы курчап жалгыздык жанга батты,
Тумандай түтүн басып күйүтүм андан ашты.
Көңүлүм ушунчалык жанчылып эзилчү эмес,
Аттиң ай менден неге мынчалык айла качты.

Алдыда үмүт жашайт кайгыга жеңдирбеген,
Комуздун кылдарындай сезимим чертилбеген.
Бир гана сураныч бар, башканын кереги жок,
Жалгыздык алыс кетчи, жашайын эрким менен.

КЕЧ КҮЗДӨГҮ САНАА.

Токтоосуздан тартылып күз кечине,
Өткөн күндөр чубалып түштү эсиме.
Жалгыз мени түшүнгөн табиятка,
Айткым келет сырымды бүт чечиле.

Айланада баардыгы ойлонушат,
Куру кыял бууланып ойдон учат.
Бир кездеги жапжашыл өмүр бүтүп,
Жалбырактар тепселип кор болушат.

Күүгүм тартып күз кечи баратканда,
Сезип турдум бир сырды дарактан да.
Шуулдаган үнү жок жансыз болуп,
Нааразыдай туюлат жаратканга.

Өмүр кыска болоорун ал ансайын,
Жалбырактар далилдейт кадам сайын.
Көмүскөдө биз дагы калаарбыз эх,
Тирүүлүктүн аз ичип жаман чайын.

Кеч күздөгү ээлеген туюк санаа.
Кала берди көңүлдө уюп гана.
Эч нерседен капарсыз жүргөн өңдүү,
Жылып барат көктөгү булут гана.

ӨЗҮМДҮ САГА ТАПШЫРДЫМ.

Күтүүсүздөн так төбөмө бак конуп,
Күн өтүүдө махабатка мас болуп.
Сүйлөмү жок сүйүү өрттөп денемди,
Сүйүнүчтөн турат көзгө жаш толуп.

Туйгансыдым зор сүйүүнү кылымдык,
Туйлап журок, от сезимге жылындык.
Туман жолду жарып чыккан бакытты,
Туюп сен да ушул кечте сырымды ук.

Бул кечте мен калптын тонун жамынбайм,
Болушунча алоолонуп жалындайм.
Ак чечимди жүрөк менен чыгарып,
Аруулугуң акыл менен кабылдайм.

Күндөн күнгө баратасың көрктөнүп,
А мен болсо түн уйкумду төрт бөлүп.
Акылымдан айнып сүйүп баратам,
Кайсы күнү кетээр экем өрттөнүп…?

Жандар элек махабаттан шаң күткөн,
Жаңылбасам ашыктыктан жан бүткөн.
Өзүмдү мен эми сага тапшырдым,
Өчүрчү да тутантчу да жалгыз сен!

КЕЧИРГИН.

Бийиктик кылып кечиргин мени кечиргин,
Билбестик менен бейкүнөө ката кетирдим.
Жашоомду көрктөп алыстан көзгө урунган,
Жарыгы сенсиң сыйкырлуу ушул кечимдин.

Кайгыга чөктүм, көтөрүп бирок турат жер,
Каарманым сенсиң бошотпой мени кубат бер.
Чымындай жанды сен үчүн аяп не кылам,
Чын дилге салып акылың менен сынап көр.

Канатын чаппа апакай үмүт, тилектин,
Адашпас болсо ашыктык баркын билет ким…?
Жаркырап таңда чыкканы менен нур чачып,
Жабыгып кээде жалынсыз деле тиет күн…

Кадамы түптүз жаңылбас болбойт эч кимдин,
Кайраттан алып азаптуу төргө жеткирдиң.
Махабат чогун жүрөккө салган баркыңды,
Машакат тартып, маң болуп барып кеч билдим.

Элге аз-аз таанылып калган жана жаңы кадам таштаган жазма акындардын мурундарын жаздым. Жазыла элек эже-агалардын, ини-карындаштардын да мурундары бар. Аларды Кудай буйурса эргүүнүн келүүсү менен жазып бүтүрөм..

АКЫН МУРУНДАР.

Жазма акындарга пародия.
(Исмаиловдун “мурундарын” жаңыртабыз)

Көйнөгү жок жармач тон этибизде,
Көрксүз мурун жалпайган бетибизде.
Ары качкан өлкөдө жашап жаткан,
Акындардын муруну эсибизде.

Көп ырлары турмуштун пайдасындай,
Көрөңгөсү Нарындын дайрасындай.
Чотурова эжемдин мурду жакшы,
Чоролордун ишенген найзасындай.

Жан дүйнөгө жаркыган үмүт тарап,
Жандуу саптар жүрөккө бүлүк салат.
Жангак мурду Жыпара эжекемдин,
Жаш мурундай дагы эле кылыктанат.

Бирде мурду ырларга толгон өңдүү,
Бир карасаң илгерки коргон өңдүү.
Калыбеков агамдын кайран мурду,
Селкилерге селкинчек болгон өңдүү.

Аруу ырлар көңүлдүн жазат черин,
А сулуулар өмүрдүн алат теңин.
Ажыматов агамдын чакан мурдун,
Аккан бойдон калтырды казак келин.

Көөдөн менен алыстан көрүп нурду,
Көнөктөтүп ырларын төгүп турду.
Манас айтса кошкуруп, мөңкүп кетет,
Рысбай деген агамдын чөмүч мурду.

Атаңгөрүү, шаар деген шаар экен да,
Алп таланттуу бир мурун бар экен да.
Армандашы бактысыз болгон менен,
Аруузатка чынында пар экен да.

Бул борборуң айрыкча тил безеген,
Булбулдардын мурдуна тар экен да.
Элмир байке, мурдуңдун кызыгы аай,
Светафордун көрк берген кызылындай.

Сайгак тийген мурундар ала качып,
Саясатка кетишти аралашып.
Элдар деген агамдын теке мурду,
Эчки болду ак үйгө кара басып…

Талант өспөйт уйкуну үч бөлбөсөк,
Таштан жасап “күзгүнү” бүткөн дешет.
Исмаилов агамдын ийне мурду,
Ичи кылкан “түрктөргө” түспөлдөшөт.

Эчен жолу эргитип сөзүн курду,
Эл апкаарып, далайга көңүл бурду.
Саяктардын түшүнө кирүүчүдөй,
Самыйкожо агамдын “көмүр” мурду.

Сөз баркына чеги жок жете билип,
Сөөлөтү да тургандай өтө күлүп.
Турсунбаев агамдын жылдыз мурду,
Турган сымал асманда көтөрүлүп.

Эргип жазып, жүрөктөн сырды чечип,
Эрлан агам баратат ырды кечип.
Суранбастан келгенде сасык тумоо,
Сумке мурду өлдү го быр быр этип.

Муңун укпай беттеги эрежеңдин,
Мурун бузат сулуусун кебетеңдин.
Теңирейип тургансыйт качан көрсөм,
Терек мурду Афина эжекемдин.

Жашап калчу тарыхта мин кылымдар,
Жазгүл эжем, Аалы акын “бир мурундар”.
Алмак салмак ырлардай куюлушуп,
Алгач түндө кантти экен бул мурундар…?

Ымыркайдай ырларын сүрөп келген,
Ыр окуса кыңкыстап жүрөктү эзген.
Кычкач мурду Алтынай эжекемдин,
Кызарууда табигый күнөс жерден.

Жерде туруп асманга канат кербе,
Жеткен мурун тепселип калат жерде…
Деген менен Айсулуу Эсен кызы,
Депкир мурдун берген дейт талапкерге.

Ар деле жок мурундун чоңдугунда,
Азап дагы көп болот чоң мурунда.
Кыял деген эжемдин дөбөт мурду,
Калат окшойт Гиннестин томдугунда.

Махабаттан кээ кезде нурду күтүп,
Венера эжем жүрчү эле ырды күтүп.
Чыккан бойдон турмушка кабары жок,
Нике түндө калган го мурду бүтүп…

Сан ырларын иштетип тегирмендей,
Сайра эжем келатат жемин бербей.
Гектар чыкчу жайкалган чоң бетине,
Голландский картошка эгилгендей.

Эрендер бар кошалбас үч сап ырды,
Элдер күтөт чийки эмес бышкан ырды.
Курчутууда бүт сөзүн ырчылардын,
Кундуз деген эжемдин мышка мурду.

Мурундан да жанат дейт учкун, жалын,
Мурундарды карачы туш кылганын.
Учак мурду Гүлзина эжекемдин,
Уй мурдуна конуптур Кутмырзанын.

Билинбеген сезимдер уяткарат,
Бир тоголок кар тийип, турат канап.
Байкап көрсөм мурдуңуз Нуриза эже,
Бат эричү балмуздак сыяктанат.

Ырды сүйгөн барбы деп ушу мендей,
Ыйынса да тартууга күчү келбей.
Жоон муруну Махабат эжекемдин,
Жолдо калып, таптакыр үшүгөндөй.

Көп кезикпейт ырында тамашалар,
Кеткен окшойт жүрөктөн жаракалар.
Өзгөчөлүү ыр жазган Каличанын,
Өзүнөн да мурду чоң, карасаңар…?

Шамал үйлөп, санаага думуктурду,
Шаардын жыты айылды унуттурду.
Деп муңканып кеткенсийт тоголонуп,
Демдуу акын Нуркыздын курут мурду.

Кеби бүтпөйт экен го бу жайыңдын,
Кереметин карачы Кудайымдын.
Чак түштө да илинбей калат көзгө,
Чай кашыктай муруну Гүлайымдын.

От ырлары дайранын кубатындай,
Оңой эмес ыр жазуу бул акындай.
Аба жетпес Сезимдин үтүк мурду,
Абдан назик чымчыктын уясындай,

Чоң акындай курч жазып түркүн ырды,
Чогулганда ортого күлкү курду.
Алыс жактан кыздардын жыты келсе,
Агып калат Умардын түлкү мурду.

Кылдат жазып, баракты сыя кылбай,
Кыял болбос Нурбектин кыялындай.
Мың мың этип оңураак ыр окутпай,
Мурду кыйнайт чебичтин туягындай.

Пейил күтүп ыр менен оңдонууга,
Периштенин канаты жол болууда.
Белес ашкан Акбардын байкуш мурду,
Безеткиден арылбай кор болууда.

Беттер болсо биз үчүн тар капчыгай,
Берет тура мурунду арнап кудай.
Танбайт муну Анарбек өзү деле.
Таноосуна он чымын жан бакчудай.

Илээштирбей жанына жансыз ырды,
Ийлей берип күнүгө сансыз ырды.
Жалаң эле камырдан бышкан өңдүү,
Жангазиев Максаттын самсы мурду.

Сынган кашык өңдөнүп сыны жоктой,
“Солдойгондон” бөлөк эч ыры жоктой.
Мырзабеков Канаттын мурду кантет,
Жер төлөөгө жабышкан грибоктой.

Эркти таштап турмуштун баткагына,
Эх мурундар, бейкүнөө акпагыла,
Султан болот муруну акындардын,
Суранаарым темирдей сактагыла.

АШЫНГАН МУУН.

Ким экенин түшүнүп эргибеген,
Китеп менен иши жок эңгиреген.
Сөңгөк жаштар сахнага толуп кетти,
Сөздүн баркын түшүнбөй делдиреген.

Уяты жок, кийиз бет ашынган муун,
Урмат сыйын жоготуп акындардын.
Арбактарын тепсешти сөз деп өлгөн,
Абдыкадыр, Баялы, Касымдардын.

Сөлтүк ырлар саат сайын кулак жарат,
Сөз бузарлар ушинтип уяткарат.
Уйпаланып сойкунун чачтарындай,
Улуу сөздүн жүрөгү турат канап.

Султан сөздү мууздаган согумчулар,
Супсак сөздү кайталап догурчулар.
Жаш куурайдын тамырын тиштеп алып,
Жалпак сөзгө маараган кой ырчылар.

Улут үчүн бир болуп, тең жүргүлө,
Улуу тилдин уругун өндүргүлө.
Эки сөздү эптүүрөөк кошпогон соң,
Ээнбаш болуп элирбей жөн жүргүлө.

5 thoughts on “Жалгыздык.

  1. Азаматсың Бердибек! Ырларың абдан жакшы жазылган. Жап жаш туруп неге жалгыздык жөнүндө жазасың? Бул темадан алыс болгонуңду каалар элем. Ийгилик сага!!!

Leave a Reply to Ajar Жоопту жокко чыгаруу

Сиздин электрондук почтаңыз жарыяланбайт. Милдеттүү талаалар белгиленген *